De Psychologie van je baby

De wereld van je baby is een bijzonder samenspel tussen cellen en omgeving. In dit artikel vertelt auteur Eva Commeren alles over de psychologie van je baby en de geboortepsychologie.

Informatie van de eicel

Als embryo ontsta je uit een zaadcel en eicel. Deze twee basiscellen dragen al informatie mee uit de omgeving waarin zij zijn gegroeid.

Voor de eicel geldt dat zij in de basis (als follikel) al aanwezig was in jouw eileider, op het moment dat jij nog bij je moeder in de buik zat. Informatie in de eicel kan dus al een generatie terug gaan.

Informatie in de eicel kan een generatie terug gaan.

Met name de rijpingsperiodes van de eicel (≈14 dagen) en de zaadcel (≈77 dagen) zijn de gevoelige periodes voor het opnemen van informatie uit de omgeving. Dit werkt als biologische voorbereiding op de situatie na de geboorte. Als er in de circa 3 maanden voor de conceptie veel stress en angst is, bijvoorbeeld door een oorlogssituatie, dan wordt een kindje er vanaf de basis op voorbereid. De informatie wordt meegenomen in de ontwikkeling van het kind, zodat deze de meeste kans heeft om te overleven in de oorlogssituatie waarin het geboren gaat worden.

In de huidige tijd kan er een periode van veel stress zijn door werkdruk, spanningen in de familie etc. Deze kunnen spelen in de 3 maanden voor de conceptie, maar bij geboorte wellicht opgelost zijn. Zo wordt een kindje dus ‘klaargemaakt’ om te overleven in de stressvolle situatie, maar is dit niet meer nodig. Over-alertheid bij het kind kan hier een gevolg van zijn.

Interessant dus om te kijken hoe de periode vóór de conceptie is verlopen en zo te zien welke omgevingsfactoren al van invloed kunnen zijn. Dit is niet alleen waardevol voor je eigen kindje, maar ook voor jezelf.

Informatie tijdens de zwangerschap

In de periode als je zwanger bent wordt weer andere informatie opgeslagen dan tijdens de rijpingsperiode. Je zit nu immers niet meer in de voorbereidende fase. Tijdens de zwangerschap wordt informatie snel doorgestuurd naar het zich ontwikkelende kind. Emoties van de moeder zijn hierbij een grote bron van informatie, waar de baby rechtstreeks mee in verbinding staat.

Hier noemen we een aantal ervaringen die betekenisvol kunnen zijn voor de ontwikkeling en groei voor je baby:

Stress

Wanneer je als moeder langere periodes van stress ervaart tijdens de zwangerschap, dan kan jouw kindje hier verschillende dingen van mee pakken.

Bijvoorbeeld de ervaring dat zijn/haar moeder niet beschikbaar is, omdat ze haar aandacht bij de stressvolle situatie heeft.

Ook wordt er bij stress meer zuurstofrijk bloed naar de spieren gestuurd, in plaats van naar de hersenen. Je moet immers kunnen vechten of vluchten, als dat nodig is.

Dit gebeurt bij jou als moeder, maar hetzelfde gebeurt ook bij het kindje in je buik. Bij langdurige stress kan dit een negatief effect hebben op de hersenontwikkeling.

Een advies als ‘vermijd stressvolle situaties’, is niet altijd na te leven.

Een advies als ‘vermijd stressvolle situaties’, is niet altijd na te leven. Een overlijden, ongeluk of brand heb je bijvoorbeeld niet in de hand. Probeer je kindje in dit soort situaties mee te nemen, door te vertellen wat er gebeurt of gebeurd is. En vertel dat je kindje veilig is (wat gelukkig vaak het geval is). Je kunt benoemen dat je als mama ook even aandacht moet geven aan de stressvolle situatie, maar dat je er ook nog steeds voor je kindje bent.

Stressvolle situaties die je meestal wel kunt vermijden zijn: verhuizen en verbouwen. Wacht daar, als het even kan, mee tot ná de geboorte. Je kunt dus ondanks eventuele stress tijdens de zwangerschap, toch de invloed ervan beperken door o.a. zoveel mogelijk te ontstressen en bijvoorbeeld met je kindje over de ervaringen te praten.

Familie-systemische aspecten

Als kindje wordt je binnen een familiesysteem geboren. Iedereen heeft te maken met de systemische aspecten. Deze kunnen ook in de baarmoeder al van invloed zijn op een kind. Wat is de plaats in de kinderrij bijvoorbeeld? Het meetellen van miskramen en doodgeboren kindjes is hierbij van groot belang. Systemisch heeft ieder zijn eigen plek. En op je eigen plek mag je dan ook gaan staan.

Systemisch heeft ieder zijn eigen plek.

De eerstvolgende na een miskraam kan soms al te maken hebben met een grotere druk. Dit kindje moet het ‘waar’ gaan maken. Wanneer een miskraam verzwegen wordt, dan kan de eerstvolgende niet op zijn plek gaan staan. Hij wordt ‘gedwongen’ om op de plek van het kindje (de miskraam) boven hem te gaan staan. Dit kan, onbedoeld en onbewust, nog een grotere druk met zich meebrengen.

Miskraam

In een zwangerschap na een miskraam kan er ook meer stress en spanning ervaren worden. Zeker in het eerste trimester. Blijft dit kindje wel? De echo’s zijn vaker spannend en het zijn controlemomenten. Gaat het nog steeds goed? Begrijpelijk dat er tijdens zo’n zwangerschap meer spanning is. Probeer ook in zo’n situatie je kindje in je buik mee te nemen. Vertel dat jij het spannend vindt, omdat je eerder een kindje hebt verloren. Dat je voelt dat het goed met je kindje gaat en dat je dat gevoel graag nog extra wil bevestigen bij de verloskundige bijvoorbeeld.

Wens voor geslacht

Een ander aspect dat familie-systemisch van aard kan zijn, is de wens voor een bepaald geslacht. Er kan een verwachtingspatroon in de familie zijn, waarbij de eerstgeborene van het oudste kind al generaties lang een meisje is. Als jij het oudste kind van jouw gezin bent, dan kan er dus verwacht worden dat jij een meisje krijgt. Als dat niet zo is, dan kan men in jouw familiesysteem zeggen dat het ook helemaal goed is, maar onbewust kan dat verwachtingspatroon meespelen.

Onbewust kan een verwachtingspatroon meespelen.

Wat kun je doen om inzicht te krijgen in jouw familiesysteem?

Om zicht te krijgen op de aspecten en patronen die spelen in jouw familiesysteem is het erg waardevol om in gesprek te gaan met je eigen ouders. Eventueel met je grootouders, als die nog leven. Vraag maar naar wat zij weten van hun geboortes, hoe zij zijn opgegroeid en wat er van hen verwacht werd in hun kindertijd en jeugd.

Het mooie is dat je patronen ook kunt doorbreken.

Daar ligt vaak een schat aan informatie, waar jij patronen en aspecten uit kunt herkennen die van invloed kunnen zijn op jouw kind. Bij herkennen begint het en het mooie is dat je patronen ook kunt doorbreken, als ze niet meer dienend zijn.

Psychologie van de geboorte

Vanzelfsprekend maakt jouw kindje de geboorte mee en verandert zijn of haar wereld dan compleet. Van een geborgen, warme omgeving in je buik, naar een koudere en luidere omgeving daarbuiten.

De ervaringen die jij opdoet tijdens jouw bevalling, hoeven niet dezelfde te zijn als die jouw kindje meemaakt. Jullie hebben een ander perspectief en kunnen een andere beleving hebben.

De ervaringen die jij opdoet tijdens jouw bevalling, hoeven niet dezelfde te zijn als die jouw kindje meemaakt.

Ook in deze fase is het van belang om in verbinding met je kindje te blijven. Om je kindje mee te nemen in wat er gebeurt of gaat gebeuren. Om zo een blik te geven op het perspectief dat jij hebt.

Na de geboorte

Na de geboorte is het fijn om jouw kindje te vertellen over de bevalling en dus zijn of haar geboorte. Om te vertellen hoe het voor jou is geweest. Wat je fijn of niet fijn vond. En vooral ook om te benoemen hoe je denkt dat het voor jouw kindje is geweest. Dus het bekijken vanuit het perspectief van de baby. Welke ervaringen kan die baby in je buik of geboortekanaal op hebben gedaan? Benoem het maar. Vraag het maar. Zo geef je erkenning en herkenning voor de ervaring van jouw kind.

Welke ervaringen kan die baby in je buik of geboortekanaal op hebben gedaan?

Dit vertellen over de geboorte kan op alle momenten. Als je kindje inmiddels al 1 is en zelfs als ze al volwassen zijn. Dat geldt natuurlijk ook voor de periode van conceptie en zwangerschap. Ook kun je er achteraf nog ervaringen over delen. Dit kan helpen om indrukwekkende ervaringen te verwerken. Om oude patronen los te laten.

Je verbindt hiermee jouw wereld met de wereld van je baby.

Waarmee de verbinding tussen jou en je kind versterkt wordt.

Dit blog is geschreven in samenwerking met Eva Commeren (systemisch coach, gids en trainer)