Zwangerschapsvergiftiging; symptomen, oorzaak en gevolg

Een zwangerschapsvergiftiging klinkt eng en kan ook heel ernstig zijn. Maar wat is een zwangerschapsvergiftiging (of toxicose) precies? Wat zijn de symptomen, oorzaak en gevolg? Hoe wordt een zwangerschapsvergiftiging behandeld en hoe kun je het voorkomen? Wij nemen je mee door alle feiten en weetjes over een zwangerschapsvergiftiging op een rij te zetten.

Wat is een zwangerschapsvergiftiging?

Een zwangerschapsvergiftiging is een verzameling van complicaties tijdens de zwangerschap, die allemaal te maken hebben met een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap. 10-15% van de vrouwen krijgt te maken met een vorm van zwangerschapsvergiftiging. Dit kan zeer ernstige gevolgen hebben voor moeder en kind. In de meeste gevallen ontstaat een zwangerschapsvergiftiging tussen de 20-24 weken zwangerschap.

Een zwangerschapsvergiftiging is geen vergiftiging, maar een auto-immuunreactie.

Ondanks de naam, heeft het niets met een vergiftiging te maken, maar wel alles met een hoge bloeddruk tijdens je zwangerschap. Zwangerschapsvergiftiging en zwangerschapshypertensie worden vaak door elkaar gebruikt. Bij zwangerschapsvergiftiging is er echter sprake van ernstigere symptomen.

Een zwangerschapsvergiftiging is geen vergiftiging, maar een auto-immuunreactie. Hierbij spelen de aanleg, ontwikkeling en ingroei van de placenta in de baarmoeder waarschijnlijk een rol.

Zwangerschapsvergiftiging (of toxicose) heeft 5 vormen

(Hypertensie = een hoge bloeddruk = onderdruk boven 90, bovendruk boven 140)

1. Pre-extente hypertensie: Voor je zwangerschap had je al een hoge bloeddruk en tijdens je zwangerschap is er geen eiwit in je urine gevonden. Een belangrijke indicator, maar je hebt nog geen zwangerschapsvergiftiging.
2. Zwangerschapshypertensie: Voor je zwangerschap had je geen hoge bloeddruk en tijdens je zwangerschap is je bloeddruk verhoogd, er zijn geen eiwitten in je urine gevonden. Ook nu heb je nog geen zwangerschapsvergiftiging, maar dit is wel een signaal om je goed in de gaten te houden. In sommige gevallen krijg je wel medicatie om je bloeddruk laag te houden aangeboden.
3. Pre-eclampsie/zwangerschapsvergiftiging: Een combinatie van een hoge bloeddruk en eiwitten in de urine wordt pre-eclampsie genoemd. Je nieren werken minder goed, waardoor er meer eiwitten worden afgevoerd door je lichaam. Dit wordt aangetoond door de eiwitten in je urine. Ook stollingsproblemen en oedeem (het vasthouden van vocht) kunnen ontstaan, doordat je bloedvaten en lever minder goed werken.
4. HELLP-syndroom: Het HELLP syndroom staat voor afbraak van rode bloedcellen, een tekort aan bloedplaatjes en leverfunctiestoornissen. Dit gaat vaak gepaard met een hoge bloeddruk of pre-eclampsie, al kun je al ziek zijn zonder dat je bloeddruk is verhoogd. Een HELLP kan een groeiachterstand bij je kindje veroorzaken. Een HELLP kan ook nog tijdens de bevalling of tot een week daarna ontstaan.
5. Eclampsie: de meest ernstige vorm van zwangerschapsvergiftiging, je krijgt stuipen of trekkingen zoals bij een epileptische aanval. Dit wordt veroorzaakt door een te hoge bloeddruk in je hersenschors. Dit kan een hersenbloeding veroorzaken. Een eclampsie is zeer ernstig en kan het leven van moeder en kind in gevaar brengen.
   In theorie kan een eclampsie in Nederland niet meer voorkomen. Goede begeleiding en tijdig ingrijpen, door middel van een spoedkeizersnede of inleiding, zorgen dat het zover niet hoeft te komen.

Oorzaak van zwangerschapsvergiftiging

Tijdens je zwangerschap verandert je bloeddruk, je vochthuishouding en je bloedsomloop. Deze aanpassingen zijn nodig om je kindje te voorzien van voldoende bloed, zodat het goed kan groeien. Soms gaat er iets mis bij deze aanpassingen. Wat hier de exacte oorzaak van is, is nog niet bekend. Wel is duidelijk dat de ontwikkeling van de placenta, erfelijkheid en het afweersysteem hierbij een rol spelen. Ook tekorten van bepaalde mineralen en vitaminen hebben invloed evenals een (on)gezonde levensstijl.

Een hoge bloeddruk is een veroorzaker van zwangerschapsvergiftiging.

Het is lastig aan te geven welke vrouwen meer risico lopen op het ontwikkelen van zwangerschapshypertensie of zwangerschapsvergiftiging. Toch zijn er een aantal risicofactoren aan te wijzen.

• Suikerziekte en hart- en vaatziekten
• Nierziekten
• Sommige auto immuunziekten
• Hoge bloeddruk voor de zwangerschap
• Meerlingzwangerschap
• Overgewicht
• Leeftijd boven de 40
• Je zus of je moeder had een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap

Wat te doen bij zwangerschapsvergiftiging

Er is nog geen behandeling die een pre-eclampsie of HELLP kan bestrijden. Zwangerschapsvergiftiging wordt veroorzaakt door de zwangerschap, maar eigenlijk ligt de werkelijke oorzaak ergens anders. Een gezonde leefstijl speelt een essentiële rol. Jouw leefstijl heeft immers een grote invloed op je afweersysteem en de ontwikkeling van je placenta.

In ernstige gevallen is een spoedkeizersnede of inleiding de enige manier om moeder en kind te redden. Dit kan betekenen dat je kindje prematuur wordt geboren en extra zorg nodig heeft. Zwangerschapsvergiftiging ontstaat immers meestal tussen de 20-24 weken zwangerschap. Vaak wordt je dan geplaatst in een gespecialiseerd ziekenhuis.

Is de situatie minder ernstig, dan wordt er gekozen om vooral de symptomen te bestrijden en de gevolgen te beperken. Zo krijgt je kindje de tijd om zich verder te ontwikkelen en heeft het meer kans bij de geboorte. Je wordt dan goed in de gaten gehouden. Uiteindelijk kan dan alsnog de keuze gemaakt worden om je kindje eerder te halen. Uitgangspunt is dat jouw leven niet in gevaar mag komen.

Uitgangspunt is dat jouw leven niet in gevaar mag komen.

Een hoge bloeddruk is een veroorzaker van zwangerschapsvergiftiging. Er zijn veel dingen die je kan doen en helpen om je bloeddruk te verlagen, zoals bedrust en je voeding aanpassen. Daarnaast kan medicatie de bloeddruk verlagen, stuipen en trekkingen verminderen en vroeggeboorte voorkomen. In veel gevallen wordt je in het ziekenhuis opgenomen ter observatie of krijg je extra controles. Je bloed en urine worden in de gaten gehouden, je krijgt extra echo’s om je kindje goed te kunnen volgen en met de CTG wordt het hartje goed in de gaten gehouden.

Symptomen van zwangerschapsvergiftiging

Zwangerschapsvergiftiging kun je herkennen aan de volgende symptomen:

• Hoofdpijn
• Vaag zien, lichtflitsen of sterretjes zien
• Pijn of een knellend gevoel in de buik (alsof een riem wordt strak getrokken)
• Misselijkheid en braken
• Vocht vasthouden (oedeem): zwellingen aan onderbenen, handen en gezicht
• Tintelende vingers
• Vermoeidheid
• Trillen als gevolg van prikkeling van de zenuwen
• Het gevoel hebben dat er een grote druk op je longen staat en je weinig lucht krijgt. Door het eiwitverlies houdt je mogelijk meer vocht vast, dit kan zorgen voor vocht in de longen en ademhalingsproblemen.

Ervaar je een of meerdere van deze symptomen, neem dan contact op met je verloskundige of gynaecoloog!

Hoe kun je zorgen voor een lagere bloeddruk?

Het meeste bekende advies om je bloeddruk te verlagen is een zoutarm dieet, maar dat is niet persé een goed idee. Keukenzout is wél goed om te vermijden, maar het vermijden van kwalitatief ongeraffineerd Keltisch Zeezout of Himalaya Zout is niet handig. Goed zout is een superfood en essentieel voor een gezonde leefstijl.

Er zijn veel dingen die je kan doen en helpen om je bloeddruk te verlagen.

Er is veel meer dat je kan doen om een zwangerschapsvergiftiging te voorkomen. In dit artikel geven we 14 tips die zorgen om een hoge bloeddruk te voorkomen en je bloeddruk te controleren op een natuurlijke manier.

Dit blogartikel is geschreven in samenwerking met Hanny van Best9Moms. Hanny is online mamacoach. Volg Best9Moms op Facebook & Instagram.