Binnen 
Gezonde start voor jou en je baby
Babymassage is een mooie manier om tijd met je kind door te brengen en jullie band te versterken. Het is niet alleen lekker ontspannend en goed voor jullie hechting, het is ook onder andere goed voor zijn spierontwikkeling, doorbloeding van zijn huid en het stimuleren van de zintuigen van je baby. Als je baby een traumatische geboorte heeft gehad, last heeft van krampjes of een slechte slaper is, kan je baby extra veel baat hebben bij babymassage. Wat is babymassage, waar komt het vandaan en hoe kun je babymassage inzetten? Auteur Esme van Loulou deelt het allemaal in dit artikel.
Wat is een babymassage?
Babymassage komt oorspronkelijk uit India. De Franse arts Frederick Leboye bezocht een sloppenwijk in Calcutta en ontmoette daar Shantala die haar baby aan het masseren was. Baby’s worden daar dagelijks door hun moeder gemasseerd als onderdeel van de dagelijkse verzorging. Onder de naam Shantala introduceerde hij deze massagetechniek die bekend staat als Shantala babymassage. Shantala is een ritmische massage waarin je liefdevol en aandachtig met je baby bezig bent. In steeds meer delen van de wereld wordt babymassage ingezet en ook in Nederland ontdekken steeds meer ouders de voordelen van babymassage.
Waarom babymassage?
Negen maanden in de baarmoeder, de geboorte reis en dan de fysieke kennismaking tussen ouder en kind. Dat is natuurlijk wennen is voor de ouder, maar ook voor de baby. Het kindje zoekt contact en uit zijn gevoelens door lichaamstaal. Babymassage leert je deze lichaamstaal te verstaan en respons te geven op de ‘uitreiking’ van je kindje. Het versterkt de band (hechting), geeft je als ouder meer zelfvertrouwen, en je leert je kindje sneller kennen en gaat intuïtief aanvoelen wat hun behoefte is en wat goed is voor hem of haar. Het geeft heling na een traumatische bevalling. Het helpt de verbinding versterken of herstellen tussen moeder en kind. Het masseren van je baby zorgt er ook voor dat allerlei stofjes vrijkomen in jouw lichaam en dat van je baby. Zo komt er meer van het gelukshormoon endorfine vrij, net als van het knuffelhormoon oxytocine.
Ook voor moeders met een postpartum depressie kan babymassage positief werken. En voor vaders kan het een goede manier zijn om extra tijd door te brengen met hun baby.
Naast de bovenstaande effecten op de band tussen ouder en kind en persoonlijke en emotionele ontwikkeling, geeft het ook fysiologische voordelen:
- het ontspant de baby
- bevordert slaap, groei en de spijsvertering
- versterkt het immuunsysteem
- doorbloeding en ontslakking van weefsel
- gezonde ademhaling
- ontwikkeling van de tastzin, hersenen, spieren en skelet
- hormonale balans
- spierontwikkeling
- stimuleert de zintuigen
Bovendien is het heerlijk om tijd en ruimte te nemen voor jezelf en je kindje en je liefde te laten stromen; babymassage is geven en nemen. Door de liefdevolle aanrakingen bevestiging je de baby in zijn ‘zijn’. Zijn zelfvertrouwen wordt hier al ontwikkeld. Het belangrijkste is dat je het kindje laat voelen; je bent goed zoals je bent!
Niets is belangrijker voor emotionele, lichamelijke en intellectuele ontwikkeling dan een warme knuffel of liefdevolle aanraking. Zoals Dr. Frederick Leboyer heel mooi zegt ‘liefdevolle aanraking is even onontbeerlijk als zuurstof en voedsel’.
Zelf aan de slag met babymassage
We raden het enorm aan om een cursus babymassage te volgen, omdat je de technieken dan goed leert en er ruimte is voor vragen die opkomen. Ook kan het waardevol zijn om andere ouders met babies te ontmoeten. Kan het om wat voor reden dan ook toch niet? Dan kun je natuurlijk ook zelf aan de slag. Een cursus zal echter meer verdieping geven en zeker als je baby een traumatische geboorte heeft gehad, is een cursus aan te raden.
Zorg dat de temperatuur in de kamer lekker warm is (zo’n 22 graden) zodat je baby het niet koud heeft. Doe eventuele sieraden af en trek zelf ook zoveel mogelijk kleding uit, om de toename van oxytocine (knuffelhormoon) extra te bevorderen. Zo maak je tijdens het masseren optimaal gebruik van het huid-op-huidcontact. Zoek een fijne, veilige en zachte plek voor jullie twee, bijvoorbeeld het bed, op een schapenvachtje, de commode of de bank. Zet je telefoon uit en zet eventueel een rustgevend muziekje op. Zorg dat je de volgende producten bij de hand hebt:
- Een zachte handdoek of hydrofiele doek
- Koudgeperste biologische olie zoals babymassageolie, jojoba olie, sheabutter, sesamolie of kokosolie (zonder parfum of andere toevoegingen!)
- Extra hydrofiele doek om je baby in te wikkelen aan het einde
- Spuugdoekje
- Evt een warme kruik om de doek extra te verwarmen
Baby massage in 7 stappen
Er zijn verschillende manieren om je baby te masseren. We geven hierbij een voorbeeld. Nogmaals, een cursus heeft de voorkeur, omdat je dan de technieken het beste leert en eventueel gecorrigeerd kan worden.
1) Begin bij de handjes en de armen. Maak gelijkmatige, trage bewegingen, en herhaal deze minimaal drie keer. Draai met je handen in tegengestelde richting, waardoor er een draaieffect ontstaat. Doe dit heel voorzichtig.
2) Leg nu je handen op de borst van je kind en streel zachtjes naar de zijkant van het lichaam. Strijk daarna van de rechterschouder naar de linkerheup en van de linkerschouder naar de rechterheup. Draai als laatste met je platte hand cirkels over het buikje van je baby.
3) Ga dan naar de onderbenen en maak voorzichtig fietsbewegingen met de knietjes naar de buik toe en masseer ook de benen van je baby zoals bij de armen. Maak van je hand een cirkel en maak strijkende bewegingen vanaf de liezen richting de voetjes.
4) Masseer de onderkant van de voetjes met een platte duim. Doe dit cirkelvormig en van de hiel naar de tenen toe.
5) Leg nu je baby op zijn buik. Masseer alleen zijn rug als je baby helemaal ontspannen is. Gebruik hiervoor dezelfde techniek als bij de buik.
6) Je eindigt met een zachte massage op zijn gezicht. Met je duim maak je strelingen vanaf zijn neus over zijn wang en over zijn voorhoofd naar zijn slaap. Ook zijn kinnetje kun je meenemen.
7) Het afronden van de babymassage doe je door je handen over het lijfje van de baby te strijken, van boven naar beneden.
Extra tips voor bij babymassage
- Tot je baby ongeveer zes weken is, is een massage nog te intensief voor je baby. Huid op huid contact is dan wel al heel belangrijk en je kunt je baby wel strelen in dezelfde stappen. Pas na een week of zes kun je de spieren en de huid iets gaan masseren.
- Probeer voor de massage een vast tijdstip te vinden. Bijvoorbeeld ’s avonds voor het slapen gaan of een ander moment wat jullie goed schikt.
- Maak de ruimte lekker warm en hou ook een kruik bij de hand om de hydrofiele doeken waarop en waarin je je kind legt, lekker warm te maken.
- Zet een rustig muziekje op dat jij vindt passen bij jullie ritueel en herhaal dit.
- Zorg dat je baby niet net gevoed is (ze kan dan misselijk worden), maar ook geen honger heeft.
- Begin met een massage van een minuut of vijf. Dit kun je later uitbreiden tot twintig minuten.
- Het is belangrijk om alles rustig op te bouwen en te letten op de signalen die je baby geeft.
- Zorg dat je zelf ook ontspannen bent als je masseert en maak rustige, voorzichtige bewegingen. Door echt aandacht te geven aan je baby versterk je jullie band.
- Masseer je baby niet als hij krampjes heeft. Hiervoor moet je speciale technieken toepassen.
- Doe je baby na de massage lekker in bad voor extra ontspannen effect en afspoelen van overtollige olie.
Hoe babymassage kan helpen bij het helen van een traumatische geboorte
Met babymassage versterk je de band tussen moeder en kind die mogelijk bij een traumatische geboorte wankel is komen te staan. Je baby heeft veel extra stress in zijn lijf opgeslagen en door je baby regelmatig te masseren masseer je alle overbodige stress eruit. Veel geboortewerkers die met baby-massage werken, bieden ook individuele lessen aan. Door het een op een contact is er ruimte voor trauma verwerking en toekomstige ontwikkeling van je kindje. In een cursus leer je uiteraard de juiste massage handelingen zodat jij daarmee je kindje kunt masseren zoals het goed voelt voor jullie.
Traumatische geboorte voorkomen
Voor alle vrouwen die nu zwanger zijn of nog een kinderwens hebben, willen we je de volgende tips geven:
- Verdiep je in het geboorteproces en complicaties die zich kunnen voordoen, maak een geboortewens (ook wel geboorteplan genoemd) en geef daarin duidelijk je grenzen aan. Het is jouw lijf dus jouw keuze!
- Neem een Doula. Die kan jou en je partner ondersteunen voor en tijdens de bevalling en het geboorteproces emotioneel extra bewaken.
- Verdiep je in natuurlijke middelen (bv tincturen) die je kunnen ondersteunen in het geboorteproces (die niet schadelijk zijn voor jou en je kindje).
- Sluit je aan bij een homeopaat waar je voorafgaande aan de geboorte, je geboortewens mee bespreekt. En die jou op afstand kan ondersteunen met natuurlijke middelen voor de vooruitgang, bij de bevalling en in geval van complicaties. Ook zeker voor nazorg, mochten er medische middelen en ingrepen hebben plaatsgevonden.
Dit artikel is geschreven in samenwerking met Esmé van Loulou. Zij geeft cursussen babymassage individueel en op maat aan ouder en baby. Hierdoor kan ze alle aandacht geven aan ouder en kind en is er alle ruimte om in gesprek te gaan over de conceptie, zwangerschap & bevalling. Ook kan ze specifieke informatie met je uitwisselen over een bepaald thema dat speelt en je voorzien van tips en informeren over verschillende natuurlijke/ geneeskrachtige hulpmiddelen voor het ondersteunen van je kindje als dat van toepassing is.
Veelgestelde vragen rondom babymassage
Hoe moet je je baby masseren?
11 tips voor een ontspannen geboorte ontvangen?
We delen graag de 11 meest waardevolle 'geheimen' met je om een zachte geboorte te ervaren, zoals spiraling, een open mond, geluid maken en vertrouwen.
Ja, ik ontvang gratis de 11 tips