Een postpartum plan maken

Heb jij al een postpartum plan gemaakt? Een postpartum plan vergroot de kans op een fijne start met je baby. In dit artikel leggen we je uit waarom en geven we tips voor het maken van een plan.

Wat is een postpartumplan?

Een postpartumplan is een plan die je maakt voor de kraamtijd. Je geeft er je wensen in aan en maakt een planning voor de eerste 40 dagen na de geboorte. Een postpartumplan is voor iedereen anders. Het hangt af van jouw wensen, angsten en zorgen, je mogelijkheden en van ondersteuning van je familie en omgeving.

De onderliggende principes van een postpartumplan zijn universeel, namelijk rust, support, warmte, voeding en postpartum-behandelingen. In culturen wereldwijd zien we deze postpartumtradities terug.

Het gaat er niet om dat alles loopt volgens dit plan, maar wél dat je er alvast bewust over nadenkt. Wat je baby in de eerste plaats nodig heeft is dat jij als moeder goed in je vel zit en de energie, kracht en liefde hebt om voor hem of haar te zorgen. Door een plan te maken kun je er op terug vallen en meer energie steken in je herstel en aandacht voor je baby dan in plaats van last-minute nog van alles regelen.

Rust, support, warmte en voeding zijn onderliggende principes voor een postpartumplan.

Waarom een postpartum plan schrijven?

Het belang van de eerste 40 dagen weerklinken in het volgende Indiaas gezegde: ‘de eerste veertig dagen na de bevalling beïnvloeden de volgende veertig jaar van je leven’.

We zijn in onze cultuur gewend om gelijk weer door te gaan. Het wordt als ‘stoer’ gezien als je na een paar weken na de geboorte alweer boodschappen kan doen. Maar is dit wel zo verstandig? Je lichaam heeft herstel nodig na 9 maanden zwangerschap en dat lijf mag je eren en rust gunnen. Ook emotioneel en hormonaal gebeurt er van alles en ook dat mag allemaal zijn plekje krijgen.

In de eerste 40 dagen wordt bovendien de basis van hechting met je baby gelegd. Als je goed gebruik maakt van deze periode geef je je baby een stevige en gezonde basis mee, waar het zijn hele leven profijt van heeft.

De kraamtijd is een tijd voor herstel, zowel fysiek, emotioneel, mentaal en spiritueel. Onderschat de waarde niet van zo’n levensveranderende gebeurtenis.

Waar kun je op letten bij het maken van een postpartum-plan?

Je partner

Je partner is niet hét postpartumplan. Partners zijn superhelden, maar zij moeten ook nog aan de nieuwe situatie wennen en krijgen vaak ook te weinig nachtrust. Hoe fijn is het als je partner de rust en ruimte krijgt om aan de baby te wennen en aan zijn of haar rol?

Zelfzorg

Ritme, regelmaat en routine geven rust en balans. Hoe wil jij dit vormgeven? Gun jezelf bijvoorbeeld (dagelijkse) massages, een buikbinding, momenten van een voetenbad, kruiden(zit)bad, meditaties, warme kopjes thee, gezonde voeding, kegeloefeningen(om je bekkenbodem te trainen) en wat al niet jou voedt in deze tijd.

Massages verhogen de productie van oxytocine. Dit hormoon bevordert herstel, de melkproductie eb de hechting met je baby.

Warmte

Zorg dat je jezelf met warme maaltijden voedt (rauwkost is koud en kost teveel energie), lekkere warme dranken drinkt, maar ook met warmte omhult. Niet alleen door fijne omhullende (wollen) kleding maar ook door de mensen die je om je heen verzamelt. Ontvang warmte behandelingen met warme olie, stoom- en zitbaden met kruiden en moxa-behandelingen. Schaf een fijne (zout) kruik aan.

Support

Een goed sociaal netwerk is de basis van rust. De eerste dagen heb je kraamhulp, maar hoe fijn is het om daarna ook nog hulp te krijgen uit je eigen netwerk? Hulp vragen is niet voor iedereen even makkelijk, maar echt de moeite waard voor deze kwetsbare periode.

Tip: vraag je kraambezoek een goede maaltijd mee te nemen ipv van een kraamcadeau. Of dat ze boodschappen meenemen.

Rust

Wist je dat in Nederland 4 op de 5 vrouwen last heeft van stemmingswisselingen in de kraamtijd en 1 op de 10 een depressie? Terwijl dit in landen waar de vrouwen ondersteund worden in rust, voeding en hormonale balans niet of nauwelijks voorkomt?

Rust is je beste medicijn. Wees selectief met kraambezoek, schrap drukke activiteiten of zware belastingen. Je mag in deze periode ongegeneerd rusten! Doe dutjes met je baby mee. Geef aan als je moe bent. Laat tranen stromen als je ze voelt. Het is oké om te laten zien dat je je kwetsbaar voelt. Vraag om hulp als je het nodig hebt.

Lees hier meer tips: hoe een postnatale depressie te voorkomen

Voeding

Voeding speelt een essentiële rol voor je herstel en voor de borstvoeding van je baby. In het artikel Kraamkost: voeding in de kraamtijd geven we hier meer uitleg over een aantal voedingsmiddelen om aan te schaffen inclusief recepten.

Diepgang

Het boek: Omarm je Kraamtijd is een absolute aanrader om aan te schaffen. Dit mooi geíllustreerde boekje biedt veel kennis over de kraamtijd, inspirerende citaten, weetjes, checklists, tips en voedende recepten. Door middel van heldere vragen wordt je uitgenodigd om een plan te maken voor de eerste 40 dagen.

We wensen je een prachtige kraamtijd toe!

Dit artikel is een samenwerking met Marjan de Jong, (Ayurvedisch) postpartumverzorgster en schrijfster van het boek: Omarm de Kraamtijd, Uitgeverij Samsara 2022. Een gedeelte van de opbrengst van het boek gaat naar geboortekliniek Ibu Robin op Bali, waar gratis zorg wordt verleend bij zwangerschap en geboorte en waar vrouwen in een veilige omgeving kunnen bevallen. 

Nina Pierson (auteur Mama’en) over het boek Omarm de Kraamtijd: ‘Eindelijk een uitgebreid Nederlands boek helemaal over het o zo belangrijke vierde trimester! Ik pleit voor een andere kijk op deze periode na de geboorte waarin er meer aandacht en ruimte is voor rust en herstel. Als wij vrouwen weten wat ons herstel optimaal ondersteunt, dan komen we krachtiger uit deze transformerende levenservaring. Dit boek geeft antwoorden!’

Relevante artikelen:

Hoe Ayurveda je kan ondersteunen tijdens de zwangerschap

Natuurlijk Kraamzorg; wat heb je nodig?

Natuurlijke Baby-uitzetlijst

Tips om je voor te bereiden op de bevalling