Een (of geen) mutsje direct op na de geboorte?

Zet jij je pasgeboren baby direct een mutsje op of wacht je liever even? Meestal wordt het aangeraden en is sommige gevallen als dringend advies gegeven om je pasgeboren baby direct een mutsje op te doen. Echter zijn er steeds meer deskundigen die beweren dat dit niet altijd een goed idee is. In dit artikel neemt Gonny (doula) je mee in de overwegingen die je kan maken om wel of geen mutsje op te doen.

Vanzelfsprekend een mutsje voor je baby?

Zoals zoveel handelingen is ook een mutsje over het pasgeboren babyhoofdje plaatsen zo vanzelfsprekend geworden, dat de vraag of dat wel zo noodzakelijk of zelfs bevordelijk is, naar de achtergrond verdwenen. Er zijn redenen om daar genuanceerder over te denken. Een mutsje is handig en wenselijk op verschillende momenten en om verschillende redenen. Maar niet standaard en gelijk na de geboorte.

Waarom zou je je baby een mutsje op kunnen doen na de geboorte?

Als reden om zo snel mogelijk een mutsje op te doen wordt gezegd dat de baby anders te veel warmte verliest. Immers het hoofdje is een derde deel van het babylijfje en dat is best veel. Daarnaast kan de pasgeborene nog niet goed zijn warmte vasthouden en koelt hij vooral via zijn hoofdje te snel en teveel af. Dus zo snel mogelijk bedekken na de geboorte is zeer wenselijk en wordt soms zelfs noodzakelijk geacht. Het mutsje dient klaar te liggen voor de geboorte en wordt mee verwarmd met de kleertjes. Wetenschappelijk is dit overigens onvoldoende onderbouwd.

Tot zover de gebruikelijke aanpak.

Redenen om niet (meteen) een mutsje op te doen

Mutsje staat contact in de weg met ouder

Een mutsje kan het eerste contact tussen ouder en baby beïnvloeden. Als je kennismaakt met je verse baby wil je hem zien, voelen en ruiken. Meestal ligt de baby op de borst van de moeder. Zij kijkt van boven naar beneden naar haar kindje en ziet dus vooral een bolletje met haartjes. Of een mutsje. Als doula heb ik regelmatig het mutsje af gedaan, zodat de ouders konden zien dat hun kindje haar had. Dan heb je meteen een ander beeld van je baby. Stel je voor dat we elkaar voor het eerst zien en we hebben allemaal een muts op. Dat geeft toch een ander  beeld van iemand?

Voor de hechting met je kindje speelt ook de geur een belangrijke rol.

Snuffelen is ook lastiger als er een mutsje tussen je neus en het hoofdje van je baby zit. Voor de hechting met je kindje speelt ook de geur een belangrijke rol. Een mutsje kan daarbij in de weg zitten. Met een stukje stof ertussen wordt de geur vertroebelt en is het voor je baby en jou moeilijker om elkaar te ruiken.

Het lichaam van de ouder past zijn warmteafgifte aan, aan de behoefte van de baby.

Warmteregulering en overhitting

Een pasgeboren baby is qua warmteregulering het beste af op de borst van zijn mama of papa. Het lichaam van de ouder past zijn warmteafgifte aan, aan de behoefte van de baby. Dat heeft de natuur ingenieus geregeld. Het is een ultieme couveuse. Dus bloot/huid op huidcontact en een dekentje, liefst met eigen geur, over de baby heen is eerst vaak voldoende voor zijn warmtehuishouding. Een mutsje is niet meteen noodzakelijk.

Een babymutsje kan zorgen voor oververhitting.

Sterker nog, een babymutsje kan zorgen voor oververhitting. Als je baby aangekleed is, een mutsje op heeft en ook dichtbij je is dan kan je kindje het te warm krijgen.

No hatting, no patting, no chatting.

In het gouden uur start de bonding tussen ouder en kind en wordt de basis gelegd voor de rest van hun gezamenlijke leven. No hatting, no patting, no chatting beveelt Gonny altijd als doula aan. Geen mutsje, alleen aanraking door de ouders en geen geluid, behalve de stemmen van de ouders. Zo blijven ouders én kind ook na de geboorte centraal staan.

Zo blijven ouders én kind ook na de geboorte centraal staan.

Later een mutsje

Natuurlijk kun je na de geboorte, op een iets later tijdstip, wel een mutsje opdoen. Bijvoorbeeld na tientallen minuten of na een paar uur. Ook als je naar buiten gaat, als er kraambezoek is (voor teveel aan prikkels) of anderen momenten waarop je denkt dat het nodig is, is een mutsje zeer aan te bevelen.

Je kindje staat nog erg open in de eerste weken en maanden, kan niets filteren, dus alles komt binnen. Het kan overprikkeld raken. Ter bescherming is een (liefst zijden) mutsje handig. Maar dat hoeft dus niet gelijk na de geboorte. Het gaat om de nuance: het hoeft niet meteen, het komt wel net als je kindje in bad doen. Laat het Gouden Uur zijn werk doen zonder mutsje als dat kan.

Dit artikel is geschreven in samenwerking met Gonny Cappers, doula en zwangerschapsdocente. Ze heeft haar eigen praktijk Praktijk Eigenwijz.