Waar wil jij bevallen?
Je bent een kindje aan het dragen en binnenkort ga je het op de wereld zetten. Omdat jij dat kan. Jij als vrouw. In principe hoef je hier niets voor te doen. Jouw hele lichaam is namelijk gemaakt om te dragen en te baren. Je hormonen, de stand van je bekken, de werking van je baarmoeder, het openen van je baarmoedermond en nog veel meer. Alles, maar dan ook echt alles, in jouw vrouwelijke lichaam werkt mee en is op elkaar afgestemd. Het is een godinnelijke creatie van moeder natuur, waarbij het hele proces zich als vanzelf voltrekt. In wezen hoef je dus nergens op in te grijpen of iets te doen. Alleen te wachten: in verwachting zijn. Dit oeroude vrouwending deden onze moeders en de generaties daarvoor vooral thuis. Nu bevallen er steeds meer vrouwen in het ziekenhuis of het aansluitende geboortecentrum. Hoe komt dit?
Ziekenhuis, geboortecentrum of thuis?
We zijn met de jaren steeds meer gaan vertrouwen op de ziekenhuiswereld met haar metingen, kunstmatige pijnstilling en ingrepen. Het lijkt erop dat we minder vertrouwen op de natuur en haar kracht misschien wel vergeten zijn. Bedenk maar eens dat wanneer je in een brandnetel stapt, de weegbree in de buurt is. Deze helende plant staat altijd in dezelfde omgeving als de pijnlijke variant. Zo ook bij de pijn van een bevalling. Wanneer je de pijn kan toelaten en jij je op je gemak en veilig voelt, ontspan je meer en dit zorgt ervoor dat jij een enorme hoeveelheid van de hormonen oxytocine en endorfine aanmaakt. Dit zorgt voor een goed vorderende ontsluiting en ook voor een enorm effectieve pijnstilling. Dit is een reden waarom er ook nog steeds veel vrouwen heel bewust kiezen voor een thuisbevalling, omdat ze zich het meest veilig en op hun gemak voelen in hun eigen omgeving.
Wanneer je de pijn kan toelaten en jij je op je gemak en veilig voelt, ontspan je meer.
Wat is de plek waar jij je veilig voelt en kunt ontspannen? Wanneer jij je veiliger voelt in het ziekenhuis is dat misschien de beste optie voor jou. Wat geeft jouw onderbuikgevoel of intuïtie aan? Waar wil je het liefst bevallen? Je wijsheid wijst je de weg. Het kan ook zijn dat je deze beslissing pas neemt op het moment dat je bevalling start, omdat je dan pas voelt hoe het voor jou is.
Het is ook goed te weten dat thuis bevallen net zo veilig is als bevallen in het ziekenhuis.
Wel of geen kunstmatige pijnstilling?
Jouw lichaam is in staat om een immense hoeveelheid natuurlijke pijnstilling aan te maken tijdens je bevalling. Toch kan het zijn dat je overweegt om kunstmatige pijnstilling te nemen. Verdiep je dan ook goed in de nadelen en bijkomende risico’s. Helaas zijn er veel vrouwen die deze chemische pijnstilling als heel onprettig hebben ervaren. Ze raakten in paniek of de weg kwijt, omdat ze zoveel controleverlies ervoeren.
Bij een ruggenprik verlies je het totale contact met je lichaam. Je bent dan hét instrument van de bevalling kwijt: je lijf. De regie bij jouw bevalling ligt immers bij het volgen van je lichaam.
Een ingreep leidt vaak tot een volgende ingreep
Uit onderzoek van het Radboud UMC blijkt dat er vanuit verloskundigen steeds meer en sneller zwangere vrouwen worden doorverwezen naar het ziekenhuis, omdat bijvoorbeeld gevonden wordt dat de bevalling traag op gang komt of omdat vrouwen over de veertig weken zwanger zijn. Eenmaal in het ziekenhuis, blijkt uit het onderzoek, wordt er vaak overgegaan tot bepaalde ingrepen. Bijvoorbeeld wee-opwekkers om de bevalling in te leiden. Ook blijkt uit het onderzoek dat er snel wordt gekozen voor een elektronische monitoring van het hartje van de baby. Omdat de medische wereld werkt vanuit risico’s en preventie zullen ze veel eerder willen ingrijpen.
Je kan adviezen bespreken, maar je hoeft hierin niet mee te gaan.
Echter, en nu komt de belangrijkste boodschap: na een ingreep volgt heel vaak een volgende ingreep. Conclusie uit het onderzoek is dat de toename aan medisch ingrijpen vaker leidt tot complicaties bij de zwangere vrouw, zoals bloedverlies. Ook neemt het aantal keizersneden toe. Ook kan het zijn dat je zelf kiest voor een ingreep, zoals een ruggenprik. Uit onderzoek blijkt dat een bevalling met een ruggenprik vaak langer duurt en dat deze vaker eindigt met een vacuümpomp of keizersnee. Ook in mijn werk zie ik het veelvuldig terug: vrouwen die starten met een ingreep komen vaak in een medisch circuit terecht tijdens hun baring.
Ga in gesprek wanneer er een ingreep wordt voorgesteld: het is jouw bevalling
In de huidige wereld komen we helaas sneller in protocollen en extra controles terecht, bijvoorbeeld omdat het kindje misschien net iets te klein of juist net iets te groot zou kunnen zijn. Of omdat een waarde wat anders uitpakt. Of omdat je in een risicogroep valt, omdat je eerder bevallen bent met medische consequenties. Er zijn veel situaties waarop een verloskundige of gynaecoloog ‘aan kunnen gaan’. Realiseer je goed dat alles wat er gezegd wordt bijna altijd adviezen betreft. Echter, soms komt het over alsof je geen andere keuze hebt. Ikzelf heb vaak ervaren hoe de boodschappen vanuit verloskundigen en medici niet als advies klinken, maar als een moeten. Zeker bij mijn eerste zwangerschap toen ik hierin nog bleu was, dacht ik dat alles wat geadviseerd werd gewoon een gegeven was. Kindje in het vruchtwater gepoept? ‘Je moet in het ziekenhuis bevallen.’ Zo zei de verloskundige het en dat volgde ik dan ook klakkeloos op. Pas later is mij duidelijk geworden dat ik in mijn situatie een keuze had.
Soms komt het over alsof je geen andere keuze hebt.
Natuurlijk is er een reden waarom een bepaald advies wordt gegeven. Er kunnen bepaalde risico’s spelen waar je zorgverlener je graag voor wil behoeden. Weet dat je hier samen over in gesprek kunt gaan en voel en bekijk wat het beste is voor jou in de situatie waarin je zit. Je kan adviezen bespreken, maar je hoeft hierin niet mee te gaan. Wanneer er echt iets aan de hand is en er direct moet worden ingegrepen dan is dat wel duidelijk en dan wil je ook dat er ingegrepen wordt. Het is dan fantastisch dat je die zorg kan ontvangen die je nodig hebt. Als die spoed er niet is, en die kans is vele malen groter, ben jij aan zet. Kortom, bespreek de adviezen die je zorgverlener aan je geeft, neem de tijd om te voelen wat jij hiermee wilt en wat wijsheid is in de situatie waarin jij je bevindt.
De valkuil van patiënt zijn
Vaak gebeurt er iets aparts zodra we het ziekenhuis binnenstappen: we worden patiënt. We gaan vaak in een meer passieve houding staan waarbij de dokter gaat vertellen hoe het zit en wat we moeten doen. Zij zullen het immers wel weten? Zo kun je onbewust een ziekenhuis binnenlopen met de gedachte: zo, vertel maar wat ik moet gaan doen, want jullie weten hoe dit werkt. Zo geven we een bevalling in het ziekenhuis vaak onbewust uit handen. In onze ondergeschikte positie als patiënt staan we niet meer goed in onze kracht en wijsheid. We laten ons een beetje imponeren door die witte jassen. Echter, de dokter weet niet hoe jij fijn kan bevallen. De dokter weet wel hoe hij kan ingrijpen als het nodig is. Maar jij moet bevallen. Jij bent aan zet. Je gaat voelen wat je nodig hebt en wat goed voor je is. Je voelt aan je lijf waar het heen wil. Jij hebt de regie. Geef dus aan wat je wilt en wanneer je het niet goed weet, vraag je naar de verschillende opties. Zo kan je kijken in de situatie wat het beste voor je is. Wanneer je deze leiding niet neemt, neemt de ander het logischerwijs over.
Jij voelt aan je lijf waar het heen wil.
Wees je dus bewust dat bevallen in het ziekenhuis vaak wat extra’s van je vraagt, namelijk: om goed in je eigen kracht en wijsheid te blijven zodat je de regie houdt in een omgeving waarbij de mensen gewend zijn om te handelen. Dit hoeft niet erg te zijn, maar wel goed om je hiervan bewust te zijn. Het helpt om een goed team om je heen te hebben met bijvoorbeeld een doula. Een doula is vaak goed in staat om ook in het ziekenhuis goed te bewaken wat jij wilt. Iemand extra aan je zijde kan je net wat meer stevigheid geven. Mijn doula zat bij mijn bevalling in het ziekenhuis naast de deur. Als een soort poortwachter. Het gaf me een enorm gevoel van veiligheid. Ik kon me helemaal op mijn bevalling richten. Ook was zij er op de momenten dat ik het nodig had en het zelf even niet meer wist. Ze begeleidde me zo dat ik goed bij mezelf kon blijven.
Thuis of in het ziekenhuis? De bottomline is: volg wat voor jou goed voelt en blijf in de huidige wereld van snellere doorverwijzingen en ingrepen goed in contact met jouw wijsheid.
Deze tekst komt uit het boek GROOTS van Marly van Leijsen. Benieuwd naar meer? Het boek Groots vind je in o.a. onze webshop. Op de website van Zwanger Met Marly vind je meer inspiratie en meer informatie over haar mooie trainingen en cursussen.
Meer lezen om jezelf voor te bereiden op een ontspannen thuisbevalling?
11 tips voor een ontspannen geboorte ontvangen?
We delen graag de 11 meest waardevolle 'geheimen' met je om een zachte geboorte te ervaren, zoals spiraling, een open mond, geluid maken en vertrouwen.
Ja, ik ontvang gratis de 11 tips